Waarom schenken?
Om successierecht (een belasting die een erfgenaam betaalt over zijn deel van een erfenis) te besparen, besluiten veel ouders om tijdens leven geld (of goederen) te schenken aan de kinderen.
Schenking van goederen
Schenking van goederen, zoals bijvoorbeeld inboedel of sieraden, vindt plaats door afgifte van die goederen aan de begiftigde. De wet stelt aan deze vorm van schenking geen speciale eisen.
Hetzelfde geldt voor een schenking van een bedrag in contanten. Door de simpele overhandiging van het geldbedrag is de schenking tot stand gekomen. Ook is het mogelijk om het geldbedrag per bank of giro over te maken. Om eventuele problemen te voorkomen, is het raadzaam om te vermelden dat het om een schenking gaat.
Schenking op papier
Soms hebben de ouders wel vermogen, maar zit dit vermogen ‘vast’ in bijvoorbeeld de woning en zijn er niet voldoende contanten om een schenking te doen zoals hiervoor beschreven.
In dat geval kan een schenking op papier worden gedaan. Dit wordt ook wel een schuldigerkenning uit vrijgevigheid genoemd.
Aan een dergelijke schenking wordt wel een aantal voorwaarden gesteld om fiscaal geldig te zijn.
In de eerste plaats moet de schenking in een notariële akte worden vastgelegd. In de akte wordt bepaald dat de ouders een bedrag aan de kinderen schuldig erkennen. De kinderen lenen vervolgens het bedrag terug aan de ouders. Zo ontstaat er een vordering van de kinderen op de ouders. Veelal wordt bepaald, dat deze vordering pas opeisbaar is als de laatste ouder overlijdt.
Over deze schuld aan de kinderen moeten de ouders ieder jaar – aantoonbaar – een reële rente betalen.
Dergelijke schenkingen kunnen ieder jaar worden herhaald. Wel is het nodig dat er ieder jaar een notariële akte wordt opgemaakt voor deze nieuwe schenkingen.
Let op! Naarmate er meer van dergelijke schenkingen worden gedaan, loopt het bedrag van de te betalen rente op. Men moet deze rentelast wel ieder jaar kunnen opbrengen.
Schenking van een woning
Vroeger besloten ouders vaak om vanwege fiscale redenen de woning op naam van de kinderen te zetten, waarbij de ouders een levenslang woonrecht kregen om in die woning te blijven wonen.
Door veranderingen in belastingwetten is het tegenwoordig fiscaal minder aantrekkelijk om de woning op naam van de kinderen te zetten. Bij een dergelijke overdracht is nu 6% overdrachtsbelasting verschuldigd. Hierdoor wordt het fiscale voordeel vaak te klein.
Uitsluitingsclausule
Als ouders een schenking doen aan hun kinderen en die kinderen zijn gehuwd (of gaan huwen) in algehele gemeenschap van goederen, dan ‘profiteren’ de schoonkinderen mee van die schenking.
Zolang het huwelijk van een kind goed is, hebben de meeste ouders daar weinig problemen mee.
Dit wordt anders als een kind gaat scheiden. Om te voorkomen dat de helft van de schenking bij de ex-schoondochter of ex-schoonzoon terechtkomt, kan daarom een zogenaamde uitsluitingsclausule in de schenkingsakte worden opgenomen. Hiermee wordt bereikt dat de gehele schenking aan het eigen kind toekomt en de ‘koude kant’ nergens aanspraak op kan maken.
Bij schenking per bank of giro verdient het aanbeveling om bij de omschrijving te vermelden ‘Schenking met uitsluitingsclausule’.
Bij schenking door overhandiging van een goed of een bedrag in contanten volstaat een korte schriftelijke verklaring waarin wordt vastgesteld dat het gaat om een schenking met uitsluitingsclausule. Deze verklaring wordt vervolgens door ouders en kinderen getekend.